miércoles, 21 de abril de 2010

Sant Jorge n'a história d'Aragon

Diz que o suyo nombre yera Jorge e que yera soldato romano en Capadócia. Diz tamien que morió mártir o 23 d’abril de 303. Coneixito como “o grant mártir” ye venerato dende o sieglo IV en buenacosa d’a Cristiandat. A suya fiesta liturgica s’ha celebrato siempre o 23 d’abril, tanto n’os calandários orientals, como n’o romano e n’o hispano-moçarabe.
En Aragon a devocion a Sant Jorge, presentato como ideyal d’o cavallero cristiano, alquirió muita importáncia a partir d’o sieglo XII, grácias a las ordens militars, a os relatos d’os cruçatos e, més que més, a la Casa Reyal aragonesa.
A suya figura se relacionó con a baralla d’Alcoraz (Uesca) de 1096, n’a que amontato a cavallo, havria aduyato a l’eixercito d’o rei Pedro I .
En 1201, Pedro II fundó a orden militar de Sant Jorge d’Alfama en un castiello aman a Tortosa, e Jaime I empentó a fundacion de cofradias baixo a mesma advocacion en os suyos domínios, como as naixitas en Uesca e Teruel en a primer metat d’o sieglo XIII. O mesmo rei conquistador, en a suya Coronica , recenta que Sant Jorge, «cavallero blanco con armas blancas», aduyando a os eixercitos aragoneses, yera estato visto por cristianos e moros en bellas barallas, per eixemplo as de Valéncia e Mallorca. Seguntes o cronista Ramón Muntaner (1265-1336), o chilo de luita durante a expedicion aragonesa á Orient yera «Aragó, Aragó, Sant Jordi». Atra Coronica, a de Pedro IV, escrive que Sant Jorge «estió siempre e ye avogato d’as barallas d’a Casa d’Aragon».
Sant Jorge ye estato formalment patrono d’Aragon dende a Edat Meya. Asinas Juan II d’Aragon e Navarra lo nombra patron d’o Reino e d’a Diputacion d’o General, prencipal institucion foral en caso de no estar convocatas as Cortes.
A Seu e o concello de Uesca, dende lo menos primers d’o sieglo XV vienen celebrando a suya fiesta con solemnidat liturgica e procesion t’a ermita d’o santo, que ye en o Pueyo de Sancho.